فسیل های دایناسور مونالیزا به شکلی دست نخورده و کامل کشف شدند
مناطق غربی کانادا به خاطر جاذبه‌هایی مانند فسیل دایناسورها، کوهستان‌های زیبا، پرش از هلی کوپتر و یکی از بهترین و مشهورترین موزه‌های دایناسوری در جهان شهرت دارند، یعنی موزه رویال تیرل در درام هلر، در ایالت آلبرتا. یکی از بهترین فسیل‌های این موزه متعلق به یک دایناسور گیاه‌خوار بنام ندوسار است که به گفته باستان‌شناسان 20 فوت قد و نزدیک به 3 هزار پوند وزن داشته که حدود 110 میلیون سال پیش می‌زیسته است.
ویژگی غیرعادی این فسیل نحوه منقرض شدن اوست، او پس از خوردن یک غذای کامل، درحالی‌که کنار رودخانه دراز کشیده بوده مرده است. سپس از طریق جریان رودخانه وارد دریا شده، به همین خاطر ظاهرش تا به امروز به‌خوبی حفظ شده است. این فسیل در سال 2011 توسط یک کارگر نفتی در شمال آلبرتا کشف شد.
کشف این دایناسور اطلاعات قابل توجهی درباره این‌گونه خاص و البته دوره‌ای که در آن می‌زیسته در اختیار باستان‌شناسان قرار داده است. کارشناسان موزه می‌گویند که جسد این حیوان به‌گونه‌ای حفظ شده که گویی در بستر گلی دریا آرمیده و به همین خاطر این کامل‌ترین دایناسوری است که تاکنون یافت شده است.
علاوه بر این، آخرین غذایی که این دایناسور خورده نیز به‌مرورزمان در معده‌اش فریز شده است. به همین خاطر باستان‌شناسان حالا می‌توانند درباره گیاهان و پوشش گیاهی آن زمان نیز اطلاعاتی به دست آورند. به گفته موزه‌دار این موزه، کالب براون: «این میزان از ماندگاری واقعاً قابل توجه است، ما درحال حاضر در حال بررسی محتویات معده این دایناسور هستیم. این محتویات شامل سرخس‌هایی است که در معده تقریباً تبدیل به یک توپ شده‌اند. این گیاهان بیان‌کننده فصلی هستند که دایناسور در آن زندگی می‌کرده است.»
وقتی خدمه سکوی نفتی این فسیل را یافتند، بلافاصله با موزه تماس گرفتند، آن‌ها نیز یک تیم تحقیقاتی را به منطقه فرستادند تا بررسی‌های بیشتری انجام دهند. یک زره استخوانی به‌خوبی از این فسیل حفاظت میکند. مارک میشل باستان‌شناس سال‌ها با دقت گل‌ولای را از این فسیل جدا کرد تا بعداً موردبررسی قرار دهد.
آب‌وهوای کنونی با آنچه در آن زمان در شمال کانادا حاکم بوده بسیار متفاوت است. این منطقه در زمستان بسیار سرد است و فقط پستانداران بسیار سرسخت می‌توانند در آن دوام بیاورند. اما از آن زمان به بعد هوا رفته‌رفته گرم‌تر شده و منطقه رطوبت بیشتری به خود گرفته، به همین خاطر این دایناسور می‌توانسته از گیاهان زیادی تناول کند. گیاهانی که در معده این فسیل کشف شده بسیار نادر هستند.
تیم تحقیقاتی با بررسی محتویات معده دایناسور و فسیل، پی به محیط زندگی دایناسور، غذایی که می‌خورده و همچنین ظاهر دایناسور برده‌اند. این‌گونه از دایناسور چیزی بیش از یک مجموعه استخوان است، زیرا بیشتر شبیه موجود زنده‌ای‌ست که از عصری دیگر آمده است. بسیاری از متخصصان حوزه باستان‌شناسی و دیرینه‌شناسی دنیا از این یافته‌ها به هیجان‌آمده اند.
به گفته ویکتوریا آلبر، موزه‌دار موزه رویال کانادا: «دانستن و تصور کردن تصویری که این دایناسور در آن زندگی می‌کرده بسیار هیجان‌انگیز است. شما شاهد یک اتفاق بسیار خاص هستید، دایناسوری که در کنار یک رودخانه جان سپرده و سپس وارد دریا شده. به نظرم هوا در آن زمان به‌شدت سرد بوده است.»